د اقتصاد او مدیریت پوهنځی

له ټولنیزې ژوند د جوړیدو سره، د دې په اړه بحث چې د انسان د نه محدودو اړتیاوو د پوره کولو لپاره څنګه له محدودو سرچینو څخه ګټه واخیستل شي، د یو بنسټیزې مسلې په توګه راپورته شوی دی. د بشري او ټولنیزو علومو پوهان او څیړونکي د دې اساسي پوښتنې د مناسب ځواب موندلو په لټه کې دي چې څنګه د انسان اړتیاوې او محدودې سرچینې په منطقي ډول توازن پیدا کړي. دغه هڅې په عموم کې د یوې اساسي نقطې پر شاوخوا متمرکزې وې، او هغه د اړتیاوو او شته منابعو ترمنځ د منطقي او اغېزمن میکانیزم موندل وو.

دغه علمي هڅې په پای کې د "اقتصاد" په نوم د علمي څانګې د جوړیدو او بنسټ ایښودو سبب شوې. اوس مختلفې ټولنې د اړتیاوو او محدودو سرچینو ترمنځ د منطقي توازن رامنځته کولو لپاره داسې پوهې ته اړتیا لري چې اغېزمن او علمي میکانیزم وړاندې کړي. دا د اقتصاد څانګې مسوولیت دی. په دې منځ کې د فقر، د اقتصادي امکاناتو کموالی او د اقتصادي سرچینو موندل د دې علمي څانګې اهمیت لا زیات کړی دی. له همدې امله د ټولو بشري ټولنو، په ځانګړې توګه د وروسته پاتې او پرمختیایي هېوادونو لپاره، د اقتصادي موضوعاتو او مسایلو پراختیا په علمي ډول د بنسټیزو اړتیاوو څخه ده. دغه ټولنې اړ دي چې د فقر د کمولو او په پای کې د له منځه وړلو لپاره، د اقتصادي ودې او پرمختګ لپاره د تازه علمي میتودونو او اقتصادي حللارو ته اړتیا ولري.

په افغانستان کې، چې له کلونو جګړو او ویجاړتیاوو وروسته اوس د الله تعالی په فضل د اقتصادي ودې او پرمختګ لپاره شرایط برابر شوي، اړینه ده چې د نورو علمي څانګو ترڅنګ، علمي مرکزونه د اقتصاد په برخه کې د تازه علمي لاسته راوړنو د پراختیا او وضاحت لپاره هڅې وکړي. تر څو له دې لارې د فقر د له منځه وړلو، اقتصادي پراختیا او ټولنیز پرمختګ لپاره مناسبه حللار برنامه جوړوونکو ته وړاندې کړي.

د اقتصاد پوهنځي فارغانو لپاره د کار زمینه‌وې:

د اقتصاد د څانګې فارغین اکثراً د راتلونکي دندې په اړه اندیښنه لري. البته دا یوه طبیعي خبره ده ځکه چې اقتصاد تر ډېره حده یو علم دی نه یوازې یو فن، او په عموماً دا ډول څانګې فارغین د نامعلومو حالاتو سره مخ کوي.
د اقتصاد د څانګې محصلین د لیسانس دورې له بشپړولو وروسته په لاندې برخو کې دندې ترسره کولی شي:

1. په دولتي او خصوصي ادارو کې د مدیریت او اداري پوستونو ترسره کول.
2. په ادارو، مستوفیتونو، ګمرکونو، بیمو، بانکونو او تجارتي، صنعتي، خدماتي، زراعتي او ساختماني شرکتونو کې.
3. د پلور او بازار موندنې تحلیلګر په توګه.
4. د مالي بازار د تحلیلګر په توګه (په مختلفو برخو کې د پانګونې مشاور).
5. د سوداګرۍ مشاور.
6. د اقتصادي نهادونو لپاره د فارغانو له خوا د اړینو مشورو ورکول، تر څو اقتصادي چارو ته ښه لوری ورکړي.
7. د اقتصادي پلانونو په طرحه کولو او پلي کولو کې د مدیر او اقتصادي کارپوه په توګه ګډون کول او د هېواد د اقتصادي ستونزو په حل کې مرسته کول.
8. د اقتصادي کارپوه په توګه د څېړنو او تحقیقاتو ترسره کول او د اقتصادي ستونزو له تجزیې او تحلیل وروسته د مسلکي نظریاتو وړاندې کول او د پالیسي جوړوونکو په پرېکړو کې اغېزمن رول لوبول.
9. د انټرنیټ او کمپیوټر د پراختیا په نظر کې نیولو سره، او د نړیوال تجارت په برخه کې د الکترونیکي سوداګرۍ د زیاتېدو په رڼا کې، د دې څانګې اهمیت ډېر احساسېږي. د دې څانګې فارغان کولی شي د اقتصادي او کمپیوټري پوهې په کارولو سره په دې برخه کې فعالیت وکړي.